In het Twaalf Stappen Programma leren we patronen en gedragingen te herkennen die zijn ontstaan door een disfunctionele jeugd. De Laundry List, een lijst met 14 veelvoorkomende kenmerken, biedt inzicht in hoe deze patronen ons volwassen leven beïnvloeden. In deze blog richten we ons op kenmerk:
“We worden verslaafd aan opwinding.”
Wat betekent dit?
Dit kenmerk beschrijft de neiging om steeds te zoeken naar situaties die een intense emotionele lading hebben, zelfs als deze destructief of schadelijk zijn. Deze ‘verslaving aan opwinding’ kan variëren van het aangaan van chaotische relaties tot het creëren van drama in je leven, simpelweg omdat rust en stabiliteit vreemd en ongemakkelijk aanvoelen.
Als je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin, was er waarschijnlijk weinig voorspelbaarheid of rust. Misschien werden conflicten plotseling en intens, of was er voortdurend spanning. Voor een kind wordt deze dynamiek al snel normaal. In je volwassen leven kan dit patroon zich voortzetten, waardoor je situaties opzoekt die dezelfde opwinding bieden, omdat je niets anders kent.
Waarom gebeurt dit?
De verslaving aan opwinding ontstaat vaak door de emotionele chaos uit de kindertijd. Voor kinderen in een disfunctioneel gezin is constante spanning of drama vaak de standaard. Als volwassene voelt een rustige, gezonde situatie onnatuurlijk, waardoor je onbewust spanning zoekt. Ons lichaam raakt gewend aan hoge niveaus van stresshormonen, zoals cortisol. Als die spanning ontbreekt, kan het voelen alsof er iets ontbreekt, zelfs als alles goed gaat. Stress voelt vertrouwd en rust of stabiliteit voelt saai. Het opzoeken van opwinding of drama kan ook een manier zijn om een gevoel van leegte of verveling te vermijden. Het vult een emotioneel gat. Echter, alleen tijdelijk.
Herken je jezelf in een van deze situaties?
• Zoek je vaak naar intense relaties of vriendschappen, zelfs als ze ongezond zijn?
• Raak je ongemakkelijk of verveeld in rustige, stabiele situaties?
• Creëer je onbewust drama of conflict, zelfs wanneer alles goed gaat?
• Ervaar je een gevoel van adrenaline of opwinding in chaotische situaties?
Hoewel de verslaving aan opwinding je op korte termijn energie of focus kan geven, heeft het op de lange termijn negatieve gevolgen. Het constant leven in een staat van opwinding put je lichaam en geest uit. Ook kan deze spanning je onbewust leiden tot relaties die chaotisch of toxisch zijn, omdat ze vertrouwd aanvoelen en omdat je deze spanning (h)erkent als gepassioneerde liefde. Daarnaast kan de tijd en energie die aan drama of conflict worden besteed, niet worden gebruikt voor zelfreflectie of herstel. Hierdoor ben je alsmaar ‘aan’ terwijl je wellicht diep van binnen naar rust en balans verlangt en is er geen ruimte om deze behoefte te (h)erkennen.
Het herkennen van de cyclus van opwinding en chaos is een belangrijke stap in je herstel. In herstel leer je om te onderzoeken wat zo een situatie met je doet, op gevoelsniveau. Wat de oorzaken van je patronen zijn en hoe je deze kunt doorbreken. Je leert een stap terug te doen van hetgeen je altijd hebt gedaan: in plaats van impulsief te reageren, leer je bewust te vertragen. Je leert minder reactief te zijn en meer bewust te handelen. Langzaam leer je om rust en stabiliteit te omarmen, ook al kan dit in het begin ongemakkelijk voelen. Daarnaast leer je gezondere manieren van spanning op te zoeken, zoals een creatieve hobby, sport, of het leren van een nieuwe vaardigheid.
De kracht van kalmte
Herstellen betekent leren dat rust en stabiliteit geen teken van verveling zijn, maar een fundamenteel onderdeel van een gezond leven. Het is een proces van opnieuw leren wat normaal is – niet de chaos van het verleden, maar de kalmte van het heden. Door te accepteren dat je niet altijd spanning nodig hebt om je levend te voelen, kun je een leven creëren dat gebaseerd is op balans, voldoening en echte vreugde.
Art by Shawna Erback (Bron: internet)